Bu yazıda, SWOT analizinin ne olduğunu, nerede ve neden kullanıldığını ve SWOT analizinin nasıl gerçekleştirileceğini daha ayrıntılı olarak ele alacağız.
SWOT analizi, güçlü yönleri, zayıf yönleri, fırsatları ve tehditleri değerlendirmenin bir yoludur. Bu analizi bir ürün, ekip, organizasyon, liderlik veya diğer varlıklar için gerçekleştirebilirsiniz. SWOT analizleri, geleceği nasıl planlayacağınızı daha iyi anlamak için birçok iş ortamında kullanılmaktadır.
SWOT analizi nedir?
SWOT analizi, belirli bir konuyu değerlendirmek ve karar vermek için hem kişisel hem de işletmelerde stratejik amaçlarla kullanabileceğiniz bir araçtır. Bu analizin temelinde hem iç hem de dış faktörlere odaklanmak sureti ile belirli bir konuyu irdelemek yatmaktadır. Bir işletme açısından iç faktörler, kuruluşunuzda var olan ve bir şekilde değiştirilebilen veya etkilenebilen olumlu (güçlü) veya olumsuz (zayıf) faktörlerdir. Dış faktörler, değerlendirdiğiniz konunun dışında var olan olumlu(fırsatlar) veya olumsuz olabilen (tehditler) ve değerlendirici tarafından herhangi bir şekilde değiştirilemez veya etkilenmez unsurlardır.
Bu unsurların her birine daha yakından bakmamız gerekirse:
Güçlü Yönler
Güçlü yön analizi, değerlendirdiğiniz organizasyonun, bireyin, ürünün veya konunun dahili ve olumlu özelliklerini betimler. Güçlü yönleri ortaya çıkarmak için sorabileceğiniz bazı sorular şunlardır:
Olumlu nitelikler nelerdir?
Hangi başarılar elde edildi?
Hedeflere ulaşmada ne yardımcı olur?
Hangi kaynaklara sahipsiniz?
Uzmanlıklarınız neler?
Sizi diğerlerinden ayıran nedir?
Zayıf Yönler
Zayıf yön analizi, değerlendirmekte olduğunuz konu içinde var olan tüm dahili iyileştirme alanlarını veya güvenlik açıklarını içermektedir. Zayıf yönleri anlamak için sorabileceğiniz bazı sorular şunlardır:
Hedeflere ulaşmayı zorlaştıran nedir?
İyileştirme alanları nelerdir?
Eksiklikler nelerdir (kaynaklar, teknoloji, insanlar, vb.)?
Uzun vadeli hedeflere ulaşmak için neye ihtiyaç var?
Fırsatlar
Fırsatlar konu ile ilgili tüm harici unsurları içermelidir. Fırsatları tespit etmek için sorabileceğiniz bazı sorular şunlardır:
Hitap ettiğiniz müşteri grubu üzerinde hangi ürünler, hizmetler veya bilgiler popüler?
Hedeflere ulaşmak için kullanabileceğiniz dış kaynaklar var mı?
Mevcut herhangi bir ekonomik veya piyasa trendinden faydalanabiliyor musunuz?
Dışarıdan bakan bir göz sizi nasıl değerlendirirdi?
Paydaşlar markanızı, ürününüzü veya hizmetinizi nasıl görüyor?
Tehditler
Tehditler konunun üzerinde olumsuz etkisi olabilecek tüm dış unsurları içermelidir. Tehditleri belirlemek için sorabileceğiniz bazı sorular şunlardır:
Piyasalarda çalkantı veya sorun yaşanması bekleniyor mu?
Markanıza, ürününüze veya hizmetinize olan talepte bir azalma söz konusu mu?
Rakiplerinizin size karşı belirli bir üstünlüğü var mı?
Hedef kitleniz, sektörünüz veya pazarınız şirketinizi nasıl görüyor?
İşinizi riske atabilecek unsurlar nelerdir?
Ufukta potansiyel yeni rakipler var mı?
Elbette sorular bunlarla sınırlı değildir ve sadece konunun anlaşılmasına yardımcı olmak ve soru kataloğu oluşturmak üzere örnek teşkil etmesi amacıyla verilmiştir.
SWOT analizleri neden kullanılır?
SWOT analizleri, bir konunun veya durumun tüm yönleri hakkında daha fazla bilgi edinmek için kullanılır. Bu değerlendirmeler, hemen hemen her sektördeki birçok işletmede ve bireylerin belirli hedeflere yönelik ilerlemelerini değerlendirmeleri için kişisel olarak kullanılmaktadır. Birçok durumda, doğru ve düzgün çalışıldığından emin olmak için ekip veya organizasyon hedefleri belirlemeden önce SWOT analizini kullanabilirsiniz.
SWOT analizi, ekip üyelerinin farklı bakış açılarını ve fikirleri bir araya getirmek sureti ile karar almak ve sorunları işbirliği içinde çözmek için kullanılan işbirliğine dayalı bir uygulamadır. SWOT analizinin kullanabileceği bazı ekip çalışması örnekleri şunlardır;
1. Bir konunun incelenmesi: Bir ekip tarafından beyin fırtınası yapmak ve üzerinde çalıştıkları iş veya proje ile ilgili güçlü yönler, zayıf yönler, fırsatlar ve tehditler açısından farklı fikirler ve bakış açıları toplamak için kullanılabilir.
2. Risk değerlendirmesi: Herhangi bir konuda (örneğin bir projede) meseleyi etkileyen iç ve dış faktörleri belirleyerek değerlendirme yapmak üzere kullanılabilir. Biraz detaylandıracak olursak, bu değerlendirme verilerin analiz edilmesini, araştırma yapılmasını veya faktörlerin etkilerinin ve bunlardan en iyi şekilde nasıl yararlanılacağının istişare edilmesini içerebilir.
3. Karar verme / yürütme: Ekip birlikte çalışırken öncelikleri belirlemek, hedefler koymak ve zayıf yönler ile tehditleri ele almak ve güçlü yönler ile fırsatlardan yararlanmak için stratejiler geliştirmek üzere bir eylem planı geliştirmek üzere kullanabilir.
Bu analiz gerçekten de çok çeşitli durumlarda kullanılabilir. SWOT analizinin ne zaman faydalı olacağına dair birkaç örnek vermemiz gerekirse:
* Yeni bir işe alım yaparken
* Yeni bir ürün tasarlarken
* Piyasaya sürülecek yeni ürüne isim verirken
* Bireyin veya grubun performansını incelerken
* Bir kitleyi veya pazarı değerlendirirken
* Bir ürünü iyileştirme için analiz ederken
* Verimsizlikler için bir süreci analiz ederken
* Kaynakları nereye veya nasıl odaklayacağınıza karar verirken
* Bir roldeki kişisel etkinliği belirlerken
* Yeni bir rol için güçlü yönleri belirlerken
Dolayısı ile bir karar verirken SWOT analizi tekniğini kullanabilirsiniz.
SWOT analizi nasıl yapılır
SWOT analizi yapmanın birden fazla yolu olsa da, basitce izleyebileceğiniz birkaç temel adım şunlardır:
Analiz ettiğiniz konuyu net bir şekilde tanımlayın. Belirli bir hedefe doğru ilerleme, bir takımın performansı veya bir ürün veya pazarla ilgili belirli sorularınız olsun, hangi konuyu analiz etmek istediğinizi açıkça tanımlayın. Bu beklenen hedefe ulaşma konusunda daha net bilgiler edinmenize yardımcı olacaktır.
Analiz için bazı örnek konular:
* Yurtiçi satış ekibinin Ocak ayı performansı nedir?
* Bir pozisyona doğru istihdamı sağlamak üzere hangi hazırlıklar yapılabilir?
* Sosyal medya pazarlama stratejisi nasıl olmalıdır?
SWOT analizinin genel çerçevesini çizin. SWOT analizini gerçekleştirmek için dört kareye bölünmüş büyük bir kutu oluşturun. Sağ üstteki karede, güçlü yönleri, sol üstteki karede zayıf yönleri, sağ alt karede fırsatları ve nihayetinde sol alt karede tehditleri kaydetmelisiniz.
Kişisel bir SWOT yapıyorsanız, bunu bir not defterine çizmekten veya çevrimiçi bir belgede veya elektronik tabloda çalışmaktan çekinmeyin. Bir ekiple bir SWOT yapıyorsanız, çerçeve çalışmasını bir beyaz tahtaya çizmek veya SWOT'u herkesin görebilmesi ve katkıda bulunabilmesi için ekrana yansıtmak yararlı olabilir.
1. Her kareye mutlaka birkaç madde yazmaya çalışın. Dahili güçlü yönleri, dahili zayıf yönleri, harici fırsatları ve harici tehditleri göz önünde bulundurarak her bir kareyi incelemek için zaman ayırın. Bu analizi bir ekiple yapıyorsanız, herkesin katılması sağlamak üzere fikirlerin serbestçe paylaşılabileceği bir ortam oluşturun. Böyle bir ortam SWOT hakkında daha bütünsel bir anlayış sağlamaya yardımcı olacak ve çeşitli bakış açılarının ortaya çıkmasını sağlayacaktır.
2. Tüm maddelerden sonuçlar ve önemli çıkarımlar yapın. Kareyi tamamladıktan sonra, kaydedilen bilgilerin analizinize nasıl yardımcı olduğunu anlamak için zaman ayırın. Örneğin, işletmede istihdam sağlamak üzerinde SWOT yapıyorsanız, adayın pozisyona gerçekten de uygun olduğu görüyor musunuz? Olumlu nitelikleri, şirketteki eksikliği doldurmaya yardımcı oluyor mu? Zayıf yönler veya tehditler üstesinden gelinebilir mi?
SWOT'u tamamlanmasının akabinde belirli bir süre sonra tekrar üzerinden geçmek faydalı olabilir. Örneğin, SWOT'unuz bir terfi için geliştirmeye çalıştığınız belirli zayıf yönleri ortaya çıkardıysa, bu alanlarda çalıştıktan sonra SWOT'unuzu tekrar gözden geçirebilirsiniz. Bu durum, belirli hedeflere yönelik çalıştıktan sonra işlerin nasıl değiştiğini daha iyi anlamanıza yardımcı olabilir. Dolayısı ile tüm analizlerinizin doğru dokümante edilmesi yerinde olacaktır.
SWOT analizi örneği
Yukarıdaki bilgileri kullanarak oluşturacağımız bir SWOT analizi yapalım. Bu örnek, bölüm başına yalnızca üç madde işareti içeriyor olsa da, gerektiği kadar bilgi eklenebilir.
SWOT Analizi: Yeni Ürün Pazarlama Stratejisi
Güçlü:
Yeni tedarik süreci çıktıyı hızlandırıyor
Ekip dinamiği işbirliğini kolaylaştırır
Farklı güçlü yönler, birçok uzmanlık alanına olanak tanır
Zayıf yönler:
Benzer veya örtüşen sorumluluklara sahip birçok kişi
Birçok farklı takım hedefi
Pazar araştırması yapmak zor
Fırsatlar:
Platformun gerçek zamanlı analizi, hızlı strateji değişikliklerine izin verir
Ürün ile ilgilenen kitlede artış
Pazar eğilimleri, belirli platformların diğerlerinden daha popüler olduğunu gösteriyor
Tehditler:
Ana rakip daha iyi marka bilinirliğine sahiptir
Diğer benzer ürünlerin pazara sunulması
Müşteri beklentileri hızla değişiyor
Genel olarak, SWOT analizleri belirli bir konuyu değerlendirmek için yardımcı olabilir. Bir konuyu detaylı analiz etmek istiyor veya SWOT'unuzun sonucu olarak eylem öğeleri de oluşturabilirsiniz., örneğin kolayca düzeltilebilecek bazı dahili zayıflıklar olduğunu görebilirsiniz. Böylece bu zayıf yönlerin üstesinden gelmek için bireysel veya ekip hedefleri oluşturmak üzere stratejik bir yaklaşım gösterebilirsiniz.
